4- به زیارت می رویم تا با خدای بزرگ دیدار کنیم.
یکی از برکات و آثار زیارت آنچنان عظیم است که قلم و زبان از بیان حقیقتش عاجزند . در برخی روایات زیارت اهل بیت ، زیارت خدای متعال دانسته شده است !!!
چگونه زیارت یک معصوم مساوی با زیارت پروردگار می شود ، بدون تردید مقصود از زیارت خداوند دیدار با چشم سر نیست که او والاتر از آن است که با چشم رؤیت شود .
زیارت پروردگار در آیات و روایات به معنای معرفتی عمیق ، عالی و بی بدیل از خداوند متعال است.
رسول اکرم (صلی الله علیه و اله وسلم ) در روایت شریفی زیارت خویش را معادل زیارت خداوند معرفی کرده می فرمایند : « هرکه مرا در زمان حیات یا پس از مرگم زیارت کند ، خدای را زیارت نموده است .» (عیون اخبارالرضا،۱/۱۱۵)
در برخی از زیارت نامه ها به جملاتی برمی خوریم که به این حقیقت اشاره دارد . مثلا در زیارت مولا امیرالمؤمنین (علیه السلام ) در عید مبعث زائر خطاب به پروردگارش چنین عرضه می دارد :
«خداوندا من بنده ی تو و زائر تو هستم و به وسیله ی زیارت برادر پیامبرت به تو تقرب می جویم و برای هر میهمان و زائری بر عهده میزبان حقی هست و تو بهترین میزبان و گرامی ترین دیدار شونده ای.»
چه زیبا حرم مولایمان امیرالمؤمنین (علیه السلام ) را حرم خدا می نامیم و در آستانه ی ورود عرض می کنیم : «پروردگارا این حرم ، حرم توست و این جایگاه ، جایگاه تو ومن برتو وارد شده با تو راز و نیاز می کنم.»
همچنین در روایات بیشتری ، زیارت حرم مطهر حضرت اباعبدالله )علیه السلام ) و نیز زیارت مرقد شریف حضرت رضا )علیه السلام ) زیارت خداوند دانسته شده است واز آن جمله است این روایت شریف از امام کاظم (علیه السلام ) : «هر که او را زیارت کند یا شبی را نزد او به صبح رساند ، همانند کسی است که خداوند متعال را درعرش زیارت نموده است. » ( عیون اخبار الرضا ۲۵۹/۲ )
بیجا نیست که در اذن دخول حرم های شریفه خدای را به خاطر چنین رهبران و فرمانروایانی سپاس می گذاریم . « سپاس بی حد می گوییم پروردگارمان را که ما را از نعمت وجود فرمانروایانی برخوردار فرمود که اگر (به فرض محال ) خداوند در مکانی باشد می توانند جانشین او باشند.»
آری این عزیزان حجت های الهی ، خلفای او ، امنای او ، کارگزاران او و نمایندگان تام الاختیار او در زمینند و کاملا منطقی است که دیدار با آنان لقاء پروردگار محسوب شود.
5- به زیارت می رویم تا در سرزمینهای مقدس حضور یابیم.
زمین های مقدسی که به واسطه ابدان مطهر معصومین متبرک گشته آنچنان شرافتی یافته است که خداوند متعال آن ها را محل تسبیح و تقدیس خویش قرار داده و بدین وسیله به آن ها برتری ویژه بخشیده است.
در آیه ی ۳۶ سوره مبارکه نور خداوند متعال خانه هایی را معرفی می نماید که به اذن او از علو و برتری برخوردارند و صبحگاه و شبانگاه در آن ها از او یاد می شود . در روایات ذیل این آیه فرموده اند : «خانه های پیامبر اکرم و اهل بیت طاهرینش از جمله ی این خانه ها بلکه از برترین این خانه هاست .» (شواهدالتنزیل ۵۳۳/۱)
کدام عقل سلیم است که مرقد شریف این بزرگواران را از خانه های ایشان نداند . زائر با قرار گرفتن در این مکان های مطهر و نماز و ذکر و دعا و ستایش پروردگار، از نورانیت این آستان های شریف بهره مند می گردد و طاعتش به برکت شرافت محل ، مقبول درگاه حق واقع می گردد.
بسیاری از برکات زیارت که به زودی به آن اشاره خواهیم کرد، به واسطه همین قرار گرفتن در سرزمین های مقدس است . به فرموده ی پروردگار، بزرگ شمردن شعائر الهی و نگهداشتن حرمت آن ها نشانه ی تقوای قلب هاست (سوره حج / آیه 32 ) و تردیدی نیست که حرم های شریفه ی حجج الهی از شعائر اویند .
در برخی روایات حتی خاک متبرک برخی از این آستان های مطهر، خاک بهشت دانسته شده است . مانند آنچه درمورد حریم مقدس حضرت رضا )علیه السلام )از امام باقر(علیه السلام ) نقل شده است : ” میان دو کوه طوس خاکی است که از بهشت آورده شده است .” (عیون اخبارالرضا۲۵۶/۶)
به پاکی و شرافت این حرمهای شریف، در آغاز اذن دخول دوم نیز اشاره شده است «پروردگارا این جا بقعه ای است که آن را پاک قرارداده ای و فضایی است که ارجمندش ساخته ای و نشانه هایی است که پاکیزه فرموده ای ، زیرا دلایل توحید ونمونه های عرش شکوهمند را در آن نمودار ساخته ای .»
و ما در هنگام زیارت ، خطاب به خود معصوم به این پاکی حریم اقرار می کنیم « تو پاکی و به وسیله ی تو سرزمین ها پاک شد و زمینی که تو در آن هستی پاک گردیده و نیز حرم تو پاک است «(فرازی از زیارت امام حسین علیه السلام)
و بارش رحمت پروردگار در این زمین های پاک آنچنان است که گویا اگر زائر در اینجا آن را از دست بدهد دیگر امید ندارد که جای دیگری بدان دست یابد و نهایت شقاوت است که کسی از این سرزمین های پاک ناامید و دست خالی باز گردد .
یکی از نشانه های رفعت مشاهد مشرفه آن است که این حرم های مطهر محل آمد و رفت فرشتگان مقرب الهی است . آنان نیز از انوار ساطع از این آستان های شریف ،متبرک و بهره مند می شوند ؛ در پیشگاه حجت های الهی زانو می زنند و عرض سلام ، ادب و ارادت می کنند . گروه هایی از فرشتگان نیز گویا ماموریتی الهی دارند و مقیم یکی از این آستان های شریف اند و ما هنگام آستان بوسی حتی از آنها نیز اجازه ی ورود می گیریم «وانی استاذنک یا رب اولا … و الملائکة الموکلین بهذه البقعة المبارکة ثالثا » و گاه زیارت به آن ها سلام می دهیم : «سلام بر فرشتگان الهی که برگرد این حرم حلقه زده اند وبه این ضریح پناه آورده اند» (فرازی اززیارت امیرالمؤمنین علیه السلام درعید مولود )
جمعی از فرشتگان ماموریت دارند از زائر استقبال کرده و هنگام بازگشت او را بدرقه کنند این مطلب به خصوص در مورد زیارت امیرالمؤمنین و امام حسین (علیهما سلام ) مطرح شده است . امام باقر(علیه السلام ) در مورد زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام ) می فرمایند : «چهارهزار ملک ، غبارآلود و اندوهگین تا روز قیامت بر حضرتش می گریند و کسی نزد قبر او نمی آید مگر آنکه استقبالش می کنند و از نزد او باز نمی گردد مگر آنکه او را بدرقه می کنند » ( کامل الزیارات باب۷۷ ح۲ )
به هر صورت زائر در مهبط مقدسی حضور می یابد که محل رفت و آمد فرشتگان است و بدون تردید از برکات ویژه ای برخوردار است و این خود می تواند انگیزه ی جداگانه ای برای زیارت باشد. حال حضور در چنین جایگاه شریفی را اضافه کنید به نورانیت دل که در اثر قرار گرفتن زائر در جذبه ملکوتی معصوم به وی دست می دهد. جاذبه ی آسمانی معصوم دل زائر را نورانی می کند و یک دل نورانی در مهبط ملائکه ، سزاوار رحمت الهی است .